de Clercq (1890): Ternate
Search entries
| Headword | IPA | Glosses | |
|---|---|---|---|
| aci | aci | ‘crack, break or split, of walls and the ground’ (eng); ‘breken, scheuren, splijten van den grond of muren’ (nld) | |
| adat | adat | ‘custom, habit’ (eng); ‘gewoonte, gebruik’ (nld) | |
| adé-adé | ade-ade | ‘appearance, outward shape’ (eng); ‘voorkomen, uiterlijke gedaante’ (nld) | |
| adi | adi | ‘still, besides, moreover’ (eng); ‘nog, bovendien, daarenboven’ (nld) | |
| adu | adu | ‘spleen’ (eng); ‘milt’ (nld) | |
| adu | adu | ‘under, below’ (eng); ‘onder, beneden’ (nld) | |
| afah | afah | ‘not (vetative)’ (eng); ‘niet (vetatief)’ (nld) | |
| afò | afo | ‘tree, the bark is put in the bath water of newly born children’ (eng); ‘Hernandia sonora L.’ (lat); ‘een boom, de schors wordt in het waschwater van pasgeboren kinderen gedaan’ (nld) | |
| ahadi | ahadi | ‘Sunday’ (eng); ‘zondag’ (nld) | |
| ahali | ahali | ‘family, blood-relationship’ (eng); ‘familie, bloedverwantschap’ (nld) | |
| ahi | ahi | ‘rind, shell, skin, cover’ (eng); ‘schil, schaal, huid, omhulsel’ (nld) | |
| ajaib | ajaib | ‘wonderful’ (eng); ‘wonderbaarlijk’ (nld) | |
| akal | akal | ‘ingenuity, cleverness’ (eng); ‘vernuft, schranderheid’ (nld) | |
| aké | ake | ‘water, river’ (eng); ‘water, rivier’ (nld) | |
| aké lamò | ake lamo | ‘small stream, sometimes a place name’ (eng) | |
| aké ma-kamu | ake ma-kamu | ‘water-cask, water-jug, thick bamboo in which to store water’ (eng); ‘watervat of kan, ook dikke bamboe tot bewaring van water’ (nld) | |
| aké ma-lako | ake ma-lako | ‘mouth of a river’ (eng); ‘de monding eener rivier’ (nld) | |
| ake sahu | ake sahu | ‘warm water, which, however, also means tea’ (eng) | |
| akhérat | akherat | ‘spiritual’ (eng); ‘geestelijk’ (nld) | |
| aktir | aktir | ‘decree of appointment’ (eng); ‘besluit van benoeming’ (nld) | |
| aku | aku | ‘can, may’ (eng); ‘kunnen, mogen’ (nld) | |
| albahdir | albahdir | ‘four soldiers with metal breast-plates and copper helmets, who march in front of the troops of the Sultan on formal occasions’ (eng); ‘vier soldaten met metalen borstschilden en koperen helmen, die bij groot ceremonieel vóór de Sultanstroepen loopen’ (nld) | |
| alfèrès | alferes | ‘ensign’ (eng); ‘vaandrig’ (nld) | |
| Alif | alif | ‘first year of a year-cycle of the Mohammedan era’ (eng) | |
| aligurò | aliɡuro | ‘shrub, people who suffer from smallpox are sprinkled with water in which the flowers have been soaked’ (eng); ‘Tabernaemontana coronaria R. Br’ (lat); ‘een heester, met water, waarin de bloemen geweekt zijn, worden lijders aan pokziekte besprenkeld’ (nld) | |
| Allah taäla | allah taala | ‘God Almighty’ (eng); ‘de hoog verheven God’ (nld) | |
| amò | amo | ‘tree, the fruit is eaten’ (eng); ‘Artocarpus integrifolia L’ (lat); ‘een boom, de vruchten worden gegeten’ (nld) | |
| amoi | amoi | ‘one, first (used for people)’ (eng); ‘één, de eerste (van menschen)’ (nld) | |
| ampun | ampun | ‘forgiveness, as in Malay this is the usual polite form to a superior when refusing a request’ (eng); ‘vergiffenis, evenals in het Maleisch is dit de gebruikelijke beleefdheidsvorm jegens een meerdere bij weigering van een verzoek’ (nld) | |
| amral | amral | ‘pennant’ (eng); ‘wimpel’ (nld) | |
| ana | ana | ‘they, them’ (eng); ‘zij, hen’ (nld) | |
| ana gé | ana ɡe | ‘they (masculine and feminine plural)’ (eng); ‘zij (mann. en vr. meerv.)’ (nld) | |
| angah | aŋah | ‘crevice, split’ (eng); ‘spleet, gespleten’ (nld) | |
| antarah | antarah | ‘after a few days, with an interval of two nights’ (eng); ‘na verloop van eenige dagen, met een tusschentijd van twee nachten’ (nld) | |
| arah | arah | ‘moon, month’ (eng); ‘maan, maand’ (nld) | |
| ari | ari | ‘abbreviation of hari raja’ (eng) | |
| ari | ari | ‘weep, cry’ (eng); ‘wenen, schreien’ (nld) | |
| artapè | artape | ‘potato’ (eng) | |
| asal | asal | ‘origin, descent’ (eng); ‘herkomst, afkomst’ (nld) | |
| asan Jawa | asan jawa | ‘familiar tamarind’ (eng); ‘de bekende tamarinde’ (nld) | |
| astanah | astanah | ‘palace’ (eng); ‘paleis’ (nld) | |
| asu | asu | ‘except, other than’ (eng); ‘uitgezonderd, behalve’ (nld) | |
| atas | atas | ‘in, in accordance’ (eng); ‘op, overeenkomstig’ (nld) | |
| atawa | atawa | ‘or (in writings)’ (eng); ‘of (in geschriften)’ (nld) | |
| atis | atis | ‘shrub’ (eng); ‘Anona squamosa L’ (lat); ‘een struik’ (nld) | |
| aturan | aturan | ‘arrangement, order’ (eng); ‘regeling, orde’ (nld) | |
| awò | awo | ‘blood’ (eng); ‘bloed’ (nld) | |
| awu | awu | ‘sailor, oarsman’ (eng); ‘masanai, masnait’ (ind); ‘matroos, roeier’ (nld) | |
| ayah | ajah | ‘mother’ (eng); ‘moeder’ (nld) | |
| ayat | ajat | ‘verse from the Koran’ (eng); ‘vers van den Koran’ (nld) | |
| Ba | ba | ‘sixth year of a year-cycle’ (eng); ‘het zesde jaar van een tijdkring’ (nld) | |
| bàbah | babah | ‘father’ (eng); ‘vader’ (nld) | |
| babu | babu | ‘fall, overthrown’ (eng); ‘vallen, omverwerpen’ (nld) | |
| Babua | babua | ‘name of a sizable rock to the north of the island of Hiri, separated from it by a strait’ (eng); ‘naam van een begroeide rots benoorden het eiland Hiri en daarvan door een straat gescheiden’ (nld) | |
| bacah | bacah | ‘read’ (eng); ‘lezen’ (nld) | |
| Bacan | bacan | ‘sultanate and island of that name’ (eng); ‘het sultanaat en eiland van dien naam’ (nld) | |
| badan | badan | ‘body’ (eng); ‘lichaam’ (nld) | |
| badu | badu | ‘stop, detain’ (eng); ‘aanhouden, tegenhouden’ (nld) | |
| bai | bai | ‘show’ (eng); ‘toonen’ (nld) | |
| bai marsaole | bai marsaole | ‘women from the kampong of Marsaole, who hold a high rank in the native society since in former days the highest positions were held by people from this kampong’ (eng); ‘vrouwen uit de kampong Marsaolé, die in de inlandsche maatschappij een eenigszins hoogeren rang innemen, omdat uit die kampong vroeger de voornaamste betrekkingen werden voorzien’ (nld) | |
| bailélé | bailele | ‘yelling noise of oarsmen or fighters, with which they express their joy and produce an artificial excitement’ (eng); ‘het gillend geluid van roeiers of vechtersbazen, waarmede zij hun vreugde te kennen geven en dat moet dienen om een kunstmatige opwinding teweeg te brengen’ (nld) | |
| baju | baju | ‘baju’ (eng); ‘baadje’ (nld) | |
| baki | baki | ‘salver, tray’ (eng); ‘presenteerblad’ (nld) | |
| bala | bala | ‘people, as opposed to the headmen’ (eng); ‘het volk, in tegenstelling van de hoofden’ (nld) | |
| balá | bala | ‘disaster, accident’ (eng); ‘onheil, ongeluk’ (nld) | |
| balacai hisah | balacai hisah | ‘bush, an extract of the bark is used as a remedy against thrush’ (eng); ‘Jatropha curcas L’ (lat); ‘een struik, een aftreksel der schors dient als middel tegen spruw’ (nld) | |
| balacai roriha | balacai roriha | ‘bush, the leaves are used against fits in small children’ (eng); ‘Ricinus communis L’ (lat); ‘een struik, de bladeren worden gebezigd tegen stuipen bij kleine kinderen’ (nld) | |
| balas | balas | ‘reply’ (eng); ‘antwoorden’ (nld) | |
| balibi | balibi | ‘tree, the fruits are eaten, and the leaves are spread on the mats on which people suffering from small-pox sleep’ (eng); ‘Averrhoa carambola L’ (lat); ‘een boom, de vruchten worden gegeten, de bladeren spreidt men uit op matten, waarop poklijders zich te slapen nederleggen’ (nld) | |
| Balisoan | balisoan | ‘name of an Alfuru kampong in the district Sawu on North Halmahera’ (eng); ‘neem eener Alfoersche kampong in het district Sawoe op Noord-Halmahera’ (nld) | |
| balkon | balkon | ‘balcony of the palace’ (eng); ‘het voorstuk van het paleis’ (nld) | |
| bandah | bandah | 1.‘sing e.g. lego or other songs, tune to lull a child to sleep’ (eng); ‘zingen, b.v. légo of andere liederen, ook van een deuntje om kinderen in slaap te sussen’ (nld) 2.‘band, belt’ (eng); ‘band, sjerp’ (nld) | |
| bandérah | banderah | ‘flag’ (eng); ‘vlag’ (nld) | |
| bangah | baŋah | ‘forest, wood’ (eng); ‘bosch, woud’ (nld) | |
| Banggai | baŋɡai | ‘islands situated between the Sula archipelago and the east coast of Celebes, ruled by a Raja who lives on the island of that name, and belongs to the Sultanate of Ternate’ (eng); ‘de eilanden, gelegen tusschen den Soela-archipel en de Oostkust van Celebes, staande onder een Radja, die op het gelijknamige eiland verblijf houdt, en behoorende tot het sultanaat Ternate’ (nld) | |
| bangku | baŋku | ‘bank’ (nld) | |
| bangsa | baŋsa | ‘someone of noble birth’ (eng); ‘iemand die van adel is’ (nld) | |
| bangsa ma-dapolo | baŋsa ma-dapolo | ‘descendant of a headman or someone with the rank of headman’ (eng); ‘afstammeling van een hoofd of die den rang van hoofd heeft’ (nld) | |
| bantung | bantuŋ | ‘help’ (eng); ‘bantu’ (ind) | |
| baracinta | baracinta | ‘sorrowful, distressed’ (eng); ‘verdrietig, bedroefd’ (nld) | |
| baràjahà | barajaha | ‘constipation, obstruction’ (eng); ‘hardlijvigheid, verstopping’ (nld) | |
| barangkali | baraŋkali | ‘perhaps’ (eng); ‘misschien’ (nld) | |
| barhalah | barhalah | ‘idol’ (eng); ‘afgod’ (nld) | |
| bariman | bariman | ‘have faith in, believing’ (eng); ‘vertrouwen stellen, geloovig zijn’ (nld) | |
| baris | baris | ‘drill’ (eng); ‘exerceeren’ (nld) | |
| barsi | barsi | ‘clean’ (eng); ‘bersih’ (ind) | |
| baru | baru | ‘tree, an extract from the leaves is given to prevent diarrhea’ (eng); ‘Hibiscus tiliaceus L’ (lat); ‘een boom, de bladeren worden in aftreksel tegen diarrhee gegeven’ (nld) | |
| baruah | baruah | ‘wooden box’ (eng); ‘houten kist’ (nld) | |
| baru-baru | baru-baru | ‘soldiers of the Sultan, who form one company of more than one hundred men under ten or more officers’ (eng); ‘soldaten van den vorst, die één kompagnie vormen van ruim 100 man onder 10 of meer officieren’ (nld) | |
| basarta | basarta | ‘same as sarta’ (eng) | |
| basu | basu | ‘feel, perceive’ (eng); ‘voelen, gevoelen, ontwaren’ (nld) | |
| basusu | basusu | ‘bring forth, give birth to’ (eng); ‘baren’ (nld) | |
| basusu | basusu | ‘give birth to’ (eng); ‘baren’ (nld) | |
| bata | bata | ‘tile, flagstone’ (eng); ‘tegel, vloersteen’ (nld) | |
| batàkah | batakah | ‘plant, the root is a medicine for small children’ (eng); ‘Kaempferia galanga L’ (lat); ‘een plant, de wortelstok is een geneesmiddel voor kleine kinderen’ (nld) | |
| bati | bati | ‘tree-trunk, pole, piece of wood, therefore also boundary, since this is often indicated by a pole, and in the capital by a gun-carriage stuck in the ground’ (eng); ‘boomstam, paal, stuk hout, vandaar ook grens, omdat die dikwerf door een paal en op de hoofdplaats door een in de grond gestoken affuit wordt aangewezen’ (nld) | |
| batò | bato | ‘also, only, likewise’ (eng); ‘ook, slechts, evenzoo’ (nld) | |
| bawah-bawah | bawah-bawah | ‘plant’ (eng); ‘Euryeles amboinensis Herb’ (lat); ‘een plant’ (nld) | |
| baya | baja | ‘plant, the roots are used as a rememdy against dizziness’ (eng); ‘Amarantus tristis L’ (lat); ‘een plant, de wortels dienen als middel bij duizeligheid’ (nld) | |
| béadah | beadah | ‘difference, distinction’ (eng); ‘verschil, onderscheid’ (nld) |